ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ (συνέχεια….)

 

 

 

• Η ευθύνη για τον τρόπο αποκομιδής και διαχείρισης των σκουπιδιών, ανήκει στους δήμους.
• Η ευθύνη για τη νομιμότητα των πράξεων τους, στα ελεγκτικά όργανα της πολιτείας.
• Η ευθύνη για τη σωστή νομοθέτηση, στην κυβέρνηση.

 

Μια πραγματική πληγή για το δήμο μας αλλά και για το σύνολο της περιφέρειας Πελοποννήσου, φαίνεται να οδεύει προς ‘κάποιο’ τέλος.

Λέμε ‘κάποιο’ τέλος και όχι ‘αίσιο’ τέλος , γιατί η λύση που δρομολογείται δεν είναι η καλύτερη δυνατή, σύμφωνα με τις απόψεις μας.

Είναι καλό να θυμίσουμε όλο το ιστορικό, γιατί υπάρχει αρκετό βάθος, για να κατανοήσουμε τη μορφή της σημερινής κατάστασης.

 

Πριν από 30 περίπου χρόνια οι δήμοι ειδοποιήθηκαν να κλείσουν όλες τις ανεξέλεγκτες χωματερές, που μόλυναν μαζικά το περιβάλλον και τον υδροφόρο ορίζοντα και να εκσυγχρονίσουν τις υποδομές τους, σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο εκείνης της εποχής.

Την ίδια εποχή, τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη, είχαν ήδη τακτοποιήσει με τον καλύτερο τρόπο τους λογαριασμούς τους με τα σκουπίδια.

 

Τι έκαναν οι δήμαρχοι;

Η συντριπτική πλειοψηφία τίποτα απολύτως. Απλά άφηναν το χρόνο να περνά ανέμελα μετατοπίζοντας το πρόβλημα στους εκάστοτε επόμενους.

Βέβαια ούτε και οι διαδοχικές κεντρικές κυβερνήσεις έδειχναν να ανησυχούν ιδιαίτερα.

Κάποια στιγμή  κατανόησαν ότι ο χρόνος όλο και μικραίνει και η στιγμή της κρίσεως πλησιάζει αμείλικτη.

Έτσι αποφασίστηκε να μετατεθεί η ευθύνη από τους αδρανείς δημάρχους στην περιφέρεια, ώστε να βρει λύση για όλους.

Η περιφέρεια από την πλευρά της αναζήτησε και προώθησε ένα σχέδιο, χωρίς καμιά συνεργασία με τους δημάρχους και χωρίς καν να τους ενημερώνει (σύμφωνα με επίσημες δηλώσεις των δημάρχων).

Και φτάνουμε στο τέλος του 2014, όπου έληξε η περίοδος χάριτος και ξεκινά η περίοδος των προστίμων.

Το πρώτο πρόστιμο πολλών εκατομμύριων, για απόρριψη απορριμμάτων σε ανεξέλεγκτες χωματερές, έπεσε το Γενάρη του 2015, από το οποίο σημαντικό και δυσανάλογο για το μέγεθος των οικονομικών μας, θα έπρεπε να πληρώσουν οι πολίτες του δήμου μας.

(αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι ο μόνος δήμος , επαναλαμβάνω, ο μόνος δήμος στο σύνολο της Πελοποννήσου, που έχει νόμιμο χώρο ταφής απορριμμάτων, είναι το Ξυλόκαστρο).

Η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση, για να αποφύγουμε το δυσβάστακτο πρόστιμο, μπάλωσε την κατάσταση, σε συνεργασία με τους δήμους της περιοχής μας.

Παράλληλα  κατέθεσε μια ολοκληρωμένη νομοθετική πρόταση ώστε αφενός να μπουν τα πράγματα σε σωστή βάση, αφετέρου για να εναρμονιστούμε με τις ευρωπαϊκές μας υποχρεώσεις.

(το νομικό πλέγμα που κατατέθηκε και ψηφίστηκε, έγινε σχεδόν ομόφωνα αποδεκτό, αν εξαιρέσουμε κάποιες  άσφαιρες τουφεκιές για την τιμή των όπλων).

Εν τω μεταξύ γίνονται γνωστές αρκετές  λεπτομέρειες από το σχέδιο της περιφέρειας, ειδικά το οικονομικό κόστος, με αποτέλεσμα η πλειοψηφία των δήμαρχων να αρχίσει να αντιδρά.

Άλλοι έντονα και φωναχτά άλλοι μέσα από τα δόντια τους (για να μην τα χαλάσουμε με τον κο Περιφερειάρχη).

Επειδή ούτε η κυβέρνηση είχε καλή γνώμη για την πρόταση της περιφέρειας, το σχέδιο παγώνει.

Σημειώνω ότι αρκετά νωρίτερα η παράταξή μας, όπως και πολλές άλλες συλλογικότητες της Πελοποννήσου, είχαμε αντιδράσει και καταγγείλει το σχέδιο.

Αυτοί που έδειξαν να ξυπνούν απότομα ήταν οι εν ενεργεία δήμαρχοι.

Συνοπτικά αναφέρω ότι το σχέδιο της περιφέρειας είναι αντιοικονομικό, αντιοικολογικό, εκτός ευρωπαϊκών προδιαγραφών (πλην και βαπτίσουμε το κρέας ψάρι) και δεσμευτικό για πάρα πολλά χρόνια.

Στην ουσία το μόνο ισχυρό του σημείο ήταν η εξασφάλιση κέρδους στον ιδιώτη επενδυτή που το είχε αναλάβει!!!

 

Ποιο θα μπορούσε να είναι το επόμενο βήμα με δεδομένη την αντίθεση της πλειοψηφίας της αυτοδιοίκησης;

Φυσικά ένα νέο σχέδιο που θα ήταν εντός των απαιτήσεων του νέου νομικού πλαισίου και φυσικά οικονομικότερο και φιλικότερο στο περιβάλλον, από το υπάρχον της περιφέρειας.

Η κυβέρνηση ως εκ τούτου έδωσε προθεσμία στους δήμους της Πελοποννήσου να καταθέσουν το νέο σχέδιο, που θα ικανοποιούσε τις παραπάνω συνθήκες, εντός ορισμένου χρονικού διαστήματος (σφιχτού μεν, ικανού δε).

Το χρονοδιάγραμμα ήταν σφιχτό για δύο λόγους, αφενός γιατί τα σκουπίδια δεν είναι δυνατόν να περιμένουν άλλα 30 χρόνια να βρούμε λύση και αφετέρου γιατί η χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά προγράμματα (ΕΣΠΑ) ήταν δεσμευτική και θα χανόταν αν κωλυσιεργούσαμε (και ως γνωστόν στα κρατικά ταμεία δεν περισσεύει χρήμα για αναπλήρωση τέτοιων απωλειών).

 

Ποιο ήταν τελικά το αποτέλεσμα;

Ακολούθησαν συνάξεις, διενέξεις και ατέρμονες διαβουλεύσεις.

 

Που καταλήξαμε;

Μια από τα ίδια.

Με τον πιο επίσημο τρόπο οι δήμαρχοι της Πελοποννήσου κατέθεσαν γραπτώς πρόταση(ΠΕΣΔΑ) που ζητούν να προχωρήσει το σχέδιο της περιφέρειας, που όλοι είχαμε καταγγείλει, με απλή αναφορά σε πιθανή εξαίρεση ολίγων δήμων.

 

Γιατί έγινε αυτό;

Αντιλαμβάνομαι ότι κάποιοι δήμοι δεν είχαν τη δυνατότητα, είτε την ικανότητα, είτε την επιθυμία για κάτι διαφορετικότερο και καλύτερο.

Πιθανόν να υπήρχαν και άλλες αιτίες, μη ομολογημένες δημόσια, έτσι παραμένουμε στα επίσημα στοιχεία.

 

Τι έκανε εν τω μεταξύ η κυβέρνηση;

Για να βελτιωθεί το σχέδιο της περιφέρειας, έκανε διαπραγμάτευση με την εταιρεία που το έχει αναλάβει (ΤΕΡΝΑ) και τροποποίησε αρκετούς όρους από την αρχική σύμβαση.

Έτσι η τελική σύμβαση, εφόσον επαληθευτεί (πιθανόν να υπάρξουν νομικά εμπόδια), θα είναι οικονομικότερη για τους πολίτες και φιλικότερη για το περιβάλλον.

Σε καμιά περίπτωση δε θα είναι αυτό που εμείς θεωρούμε ιδανική λύση, στη σημερινή πραγματικότητα.

 

Πριν περιγράψουμε την πρότασή μας καλό είναι να θυμίσουμε ορισμένα πράγματα.

Τα σκουπίδια που παράγουμε στα σπίτια μας και στα καταστήματα χωρίζονται στις παρακάτω γενικές κατηγορίες,

• Ανακυκλώσιμα : όπως χαρτί, γυαλί μέταλλα και πλαστικό, που με βιομηχανική επεξεργασία ξαναγίνονται πάλι χαρτί, γυαλί πλαστικό κλπ και επιστέφουν στην αγορά σαν καινούργια προϊόντα.

Επίσης μπαταρίες, λάμπες φωτισμού, ηλεκτρικές συσκευές, παλιά αυτοκίνητα …..κλπ κλπ.

Πολλά από τα είδη που αγοράζουμε καθημερινά είναι κατασκευασμένα η συσκευασμένα, σε ανακυκλωμένο υλικό.

Τα υλικά αυτά αποτελούν έσοδο γι’ αυτόν που τα συλλέγει και τα πουλά στη βιομηχανία.  Αν τα συλλέγει ο δήμος, το έσοδο είναι για το δήμο.

• Κομποστοποιήσιμα : τα απόβλητα της κουζίνας και του κήπου γίνονται εξαιρετικό λίπασμα για τα φυτά μας με σχετικά εύκολη και οικονομική μεθοδολογία.

Θα μπορούσε να είναι μια άλλη πηγή εσόδων για το δήμο.

• Υπολείμματα : ότι δεν ανήκει στις παραπάνω κατηγορίες (π.χ. αποτσίγαρα, υλικά κατεδαφίσεων κλπ) θάβετε σε οργανωμένους και υγειονομικά ελεγχόμενους χώρους (ΧΥΤΥ).

 

Δεδομένου ότι τα ανακυκλώσιμα και κομποστοποιήσιμα υλικά είναι περισσότερο από το 80% των σκουπιδιών που παράγουμε είναι φανερό ότι,

εν πρώτοις, έχουμε μια σημαντική πηγή εσόδων για το δήμο, ικανή να καλύψει το συνολικό κόστος που έχουμε για τη διαχείριση απορριμμάτων,

από την άλλη δε, το υπόλειμμα που μένει είναι ελάχιστο, αδρανές (χωρίς ζουμιά και μυρωδιές) και μπορεί να ταφεί χωρίς να ενοχλεί το περιβάλλον και τους περιοίκους, όπως συμβαίνει σήμερα με τις χωματερές.

Σημειώνω ότι η τεχνολογία μας δίνει συνεχώς νέες λύσεις, ώστε να καταφέρουμε να επαναχρησιμοποιήσουμε το 100% των απορριμμάτων και να μη χρειαστεί να θάβουμε τίποτα.

Το ρεκόρ το κατέχει μια μικρή πόλη της Ιαπωνίας με ανακύκλωση 98% και από τις γνωστές μεγάλες πόλεις, το Σικάγο με 80% (αν είμαι σωστά ενημερωμένος).

Εμείς παραμένουμε στο εθνικά υπερήφανο 8%.

 

Τι προτείναμε και θεωρούμε ιδανική λύση(συνοπτικά).

Η συλλογή, επεξεργασία, αξιοποίηση και ταφή των υπολειμμάτων να γίνεται σε τοπικό επίπεδο.

Επειδή χρειάζονται και μηχανισμοί ‘βιομηχανικού’ χαρακτήρα, η συνεργασία όμορων δήμων είναι και επιθυμητή και αναγκαία.

Έτσι πετυχαίνουμε μικρότερες και πιο ευέλικτες υποδομές, ικανές να βελτιώνονται και να τροποποιούνται, όταν η τεχνολογία δίνει νέες καλύτερες λύσεις.

Επίσης θα έχουμε μικρότερο μεταφορικό έργο που είναι σημαντικότατο  για το κόστος της διαχείρισης και για τη μείωση της μόλυνσης του περιβάλλοντος (μικρότερο αποτύπωμα άνθρακα).

Και φυσικά θα έχουμε το έσοδο από την αξιοποίηση και εμπορία των ανακυκλώσιμων.

 

Τι κάνει ο δήμος μας.

Έκανε ένα μικρό πιλοτικό πρόγραμμα σε τοπική κοινότητα το οποίο έμεινε χωρίς συνέχεια (έλειπαν τα χρήματα ή η διάθεση άραγε;).

Μοίρασε μερικές σακούλες ανακύκλωσης σε σχολεία (χωρίς σχετικές οδηγίες).

Διατήρησε, με αυτές τις γενναίες εκστρατείες, το ποσοστό ανακύκλωσης σε μονοψήφιο αριθμό (εύγε!!!).

Και μην ξεχάσω…

Ο δήμαρχος μας βρήκε ποιός φταίει για τα σκουπίδια, όπως δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του.

Φυσικά φταίνε οι άλλοι!!!

 

Αγαπητοί φίλοι,

Θα ήταν εύκολο να επιδοθούμε σε κατηγορίες εναντίον της  δημοτικής αρχής για το υπαρκτό και ορατό τοις πάσι, πρόβλημα των σκουπιδιών, όπως και για την αδυναμία του δήμου να το αντιμετωπίσει.

Προτιμήσαμε, αντ’ αυτού,  να περιγράψουμε το ιστορικό αυτής της δύσοσμης υπόθεσης συνοπτικά μεν, περιεκτικά δε και ελπίζω με επαρκή ακρίβεια και αντικειμενικότητα.

Έτσι μπορεί ο καθένας να αξιολογήσει την κατάσταση  και να βγάλει τα δικά σας συμπεράσματα.

Και νομίζουμε ότι ο καθένας μας έχει νουν και ηλικία για να διαμορφώνει γνώμη αβίαστα.

 

Κλείνοντας  θα έλεγα ότι,

Ανεξάρτητα από την ικανότητα ή την αδυναμία της δημοτικής αρχής, ανεξάρτητα από το ποιος είναι χθες, σήμερα ή αύριο δήμαρχος,

Το πρόβλημα των σκουπιδιών είναι πρόβλημα όλων μας.

Μπορεί ο δήμος να έχει το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για τη θλιβερή κατάσταση που βιώνουμε σήμερα,

αλλά και μείς σαν πολίτες έχουμε το δικό μας σημαντικό μερίδιο ευθύνης.

Κανένα σχέδιο, κανενός δημάρχου δεν πρόκειται να πετύχει αν δε συμμετέχουν ενεργά και πειθαρχημένα οι πολίτες.

Στο χέρι μας είναι να κάνουμε το δήμο μας υπόδειγμα ευταξίας ή ανοιχτό σκουπιδότοπο.

 

(18/03/2018)

 

Λεωνίδας Στεργιόπουλος
Δημοτικός Σύμβουλος
επικεφαλής
Ενωτικής Ριζοσπαστικής Παράταξης Βέλου-Βόχας
LeoStergiopoulos@Gmail.com

6977-605.184